Chơi Piano

52. Các Thói Quen Luyện Tập Hàng Ngày: Bach Inventions, Sinfonia

By 17/09/2020 November 1st, 2020 One Comment

Thói quen luyện tập Piano hàng ngày có thể là một trong hai buổi ghi nhớ hoặc kỹ thuật, không pha trộn cả hai bởi vì chơi những thứ khác trong buổi ghi nhớ sẽ gây nhầm lẫn các kiến thức đã được ghi nhớ. Quá trình đầu tiên khi bắt đầu một mảnh mới là ghi nhớ; vì vậy chúng ta hãy tìm hiểu ba bản trong 2-part Invention của Bach: #1, #8 và #13. Tôi sẽ đi qua #8 chi tiết hơn. Sau khi học #8, hãy thử #1 một mình và sau đó bắt đầu #13. Chúng ta học cả ba cùng một lúc ở đây, nhưng nếu việc thử nghiệm quá vất vả, hãy thử hai (#8 và #1), hoặc thậm chí chỉ học mỗi #8. Điều quan trọng rằng chỉ thử những gì bạn có thể xử lý dễ dàng, vì mục tiêu ở đây nhằm chứng minh nó dễ dàng như thế nào. Như Combe đã nói, dù bạn già hay trẻ hay già, hay bạn học piano bao nhiêu năm, điều đó không quan trọng. Bạn có thể bắt đầu học những bản Invention này bất cứ lúc nào bạn muốn và sử dụng chúng để luyện tập các phương pháp trong cuốn sách này, như với Für Elise. Không có chuyện gì kinh khủng sẽ xảy ra với học viên có trình độ kỹ năng thấp hơn; những học viên ấy sẽ tiến triển chậm hơn, nhưng sẽ học được rất nhiều trong quá trình này. Dưới đây là một ví dụ từng bước về cách bắt đầu học một phần; tuy nhiên, kỹ thuật thực sự được phát triển sau khi học xong, khi bạn có thể chơi nó với khát khao trong trái tim bạn và có thể tập trung vào âm nhạc.

Invention #8, ngày đầu tiên, ghi nhớ. Số chỉ nhịp là 3/4 vì vậy một phách một nốt đen và mỗi ô nhịp có 3 phách. Dấu hóa thể hiện một dấu giáng đặt cạnh khóa nhạc một bước ngược chiều kim đồng hồ từ Đô trưởng trên vòng tròn quãng 5 — hay Fa trưởng (không phải Rê thứ vì bản nhạc không sử dụng C#và bắt đầu kết thúc với nốt nhạc của hòa âm Fa trưởng) Trong ô nhịp thứ nhất, nốt đầu tiên của RH bị thiếu (quy tắc “bắt đầu với nốt nhẹ nhàng hơn”). Chơi với một dấu nhấn nhẹ trên nốt 2 và 4 (số phách)và dấu nhấn nặng nhất trên nốt đầu tiên của ô nhịp thứ hai – đây là những cách sử dụng các quy tắc nhịp điệu cơ bản thông minh của Bach được quyết định bởi số chỉ nhịp. Bàn đạp không được sử dụng trong bất kỳ bản Invention nào của Bach.

Bắt đầu bằng cách ghi nhớ trong các phân đoạn nhỏ, các nhịp thứ 2 đến thứ 4 của LH, bao gồm bốn nốt đầu tiên của ô nhịp thứ 5 (quy tắc liên tục). Nó sẽ mất khoảng một phút để ghi nhớ; sau đó thử chơi ở tốc độ. Sau đó nhắm mắt lại và chơi phần LH này trong đầu bạn (Diễn tập tinh thần, MP, không chơi trên đàn piano), thầm hình dung mọi phím hoặc nốt nhạc (ghi nhớ bàn phím hoặc ghi nhớ bằng hình ảnh) và đặt ngón. Sau đó, làm tương tự cho RH, nhịp thứ 1 đến 4, kể cả 4 nốt đầu tiên của ô nhịp thứ 5. Bây giờ trở lại LH và xem nếu bạn có thể chơi nó mà không có bảng tổng phổ và tương tự như với RH. Bạn không bao giờ phải tham khảo bè này của bảng tổng phổ nữa, trừ khi bạn có phân khúc đổi cảnh, điều này sẽ xảy ra một lần trong một thời gian. Đổi qua lại giữa LH và RH cho đến khi bạn cảm thấy thoải mái, có và không có piano (MP). Việc này sẽ mất thêm vài phút nữa. Toàn bộ quy trình mất khoảng 5 phút; ít hơn cho người học nhanh. Bạn sẽ tìm thấy gợi ý cách đặt ngón trên hầu hết các bản nhạc; ví dụ, “J. S. Bach, Inventions and Sinfonias” của W. A. Palmer được viết bởi Alfred.

Bây giờ ghi nhớ ô nhịp thứ 5 đến ô nhịp thứ 7, bao gồm phách đầu tiên của nhịp thứ 8. Điều này sẽ mất thêm 5 phút nữa. Đây là những cách luyện tập HS nhưng bạn được tự do thử HT bất cứ lúc nào; tuy nhiên, không lãng phí thời gian luyện tập HT nếu bạn không dễ dàng tiến bộ bởi vì chúng ta có lịch trình để theo dõi! Khi bắt đầu từ ô nhịp thứ 5 đến ô nhịp thứ 7, đừng lo lắng về việc quên đi các ô nhịp đã ghi nhớ trước đây – đặt chúng ra khỏi tâm trí của bạn. Điều này sẽ làm giảm căng thẳng và hỗn loạn (bằng cách không pha trộn các phần ghi nhớ khác nhau) và làm cho bạn quên một phần đoạn đã ghi nhớ trước đó, buộc bạn phải ghi nhớ lại sau để duy trì tốt hơn. Ghi nhớ là một phần công việc của não tiềm thức, vì vậy hãy để nó thực hiện công việc của nó trong khi bộ não có ý thức chuyển sang bước tiếp theo. Khi bạn cảm thấy thoải mái với các nhịp 5-7, hãy nối các nhịp 1-7, bao gồm cả nhịp đầu tiên của nhịp thứ 8. Có thể mất 3 phút để thực hiện cả hai tay, riêng biệt, kể cả luyện tập MP.

Tiếp theo ghi nhớ nhịp 8-11 và thêm chúng vào các phần trước. Hãy chỉ định 7 phút cho phần này, tổng cộng có 20 phút để ghi nhớ các nhịp từ 1-11 và tăng tốc, HS, cả hai tay. Nếu bạn gặp khó khăn về kỹ thuật với một số phần, đừng lo, chúng ta sẽ làm việc này sau; chỉ cần ghi nhớ nó.

Tiếp theo, mặc kệ các ô nhịp 1-11, thậm chí đừng cố nhớ chúng – điều quan trọng là phải loại bỏ mọi cảm giác lo âu khỏi não có ý thức và để nó tập trung vào nhiệm vụ ngay lập tức và hoạt động tiếp với các ô nhịp 12-23. Sử dụng các phân đoạn sau (các liên kết phải rõ ràng): 12-15, 16-19 và 19-23. Ô nhịp thứ 19 được luyện tập hai lần để tăng cường hoạt động cho ngón tay thứ 4 khó chịu trong LH. Chỉ thực hiện trên các ô nhịp 12-23 cho đến khi bạn có thể chơi chúng liên tiếp, HS, cả hai tay, sẽ mất 20 phút.

Sau đó kết thúc từ ô nhịp thứ 24 đến ô nhịp cuối thứ 34. Sử dụng các phân đoạn sau: 24-25, 26-29 và 30-34. Điều này có thể yêu cầu 20 phút, trong tổng số 1 giờ để ghi nhớ toàn bộ HS Invention. Bây giờ bạn có thể ngừng và tiếp tục lại vào ngày mai hoặc xem lại ba phần. Đừng lo lắng về việc bạn có nhớ hết mọi thứ vào ngày mai hay không (chắc bạn sẽ không nhớ hết được), nhưng cứ vui vẻ đi, thậm chí có thể thử kết nối ba phần hoặc chơi bè đầu của HT để xem bạn có thể chơi được bao nhiêu. Thực hiện các bè gây ra một số vấn đề khi bạn cố gắng tăng tốc chúng, phá vỡ chúng thành các phân đoạn nhỏ nhất có thể. Bạn cũng có thể bắt đầu phần thứ hai, Invention #1. Từ ngày 1 đến ngày 2, luyện tập MP bất cứ khi nào bạn có thời gian mà không cần đến piano (nhưng không phải khi lái xe).

Ngày thứ hai: xem xét từng phần trong ba phần của Invention #8, sau đó nối chúng. Yêu cầu duy nhất vào ngày thứ 2 là chơi HS toàn bộ bản nhạc từ đầu đến cuối, cả trên đàn piano và trong MP, ghi nhớ hoàn toàn. Thực hiện để tăng tốc độ, sử dụng các bộ nốt song song và đi nhanh nhất có thể mà không mắc lỗi. Luyện tập thư giãn. Nếu bạn bắt đầu mắc lỗi, hãy giảm tốc độ và tăng tốc độ theo chu kỳ lên xuống trong các đoạn ngắn. Điều này dễ dàng hơn để ghi nhớ chơi nhanh và bạn có thể có khoảng nhớ lại chơi chậm lại, do đó, luyện tập ở tốc độ khác nhau. Người mới bắt đầu gặp nhiều khó khăn nhất với những thay đổi hợp âm, thường diễn ra ở đầu một ô nhịp. Thay đổi hợp âm gây ra những trở ngại do việc thay đổi đòi hỏi cách đặt ngón và các phím mới.

Bắt đầu luyện tập ngắt âm để bạn chuyển đổi song song chơi để chơi với ngón tay độc lập. Điều này cũng sẽ giúp tăng tốc độ và thư giãn. Luyện tập ngắt âm không có nghĩa là không chơi nhạc, vì vậy hãy chú ý đến âm nhạc. Luyện tập nhẹ nhàng, ngay cả khi “f” được chỉ định.

Vào khoảng thời gian này, bạn sẽ cảm thấy tay êm. Nếu bạn không thể đạt đến tốc độ cuối cùng, bạn sẽ cần phải hài lòng mà không có tay êm. Quay trở lại thực hiện HS để tăng tốc độ sau đó. Nếu không, hãy chắc chắn rằng bạn có tay êm và có thể chơi HS nhanh hơn tốc độ cuối cùng, trước khi bắt đầu HT. Quan sát ngón tay của bạn và ngăn bất kỳ chuyển động không cần thiết của các ngón, không cần thiết để bạn có cả tay êm và ngón êm. Tay êm là một trong những bài học quan trọng nhất được gắn vào trong Invention bởi vì bạn sẽ cần chúng khi chơi HT.

Nếu HS hoàn toàn thoải mái vào ngày thứ 2, bạn có thể bắt đầu HT, sử dụng một phân đoạn nhỏ được sử dụng để học HS. Lưu ý ở nốt đầu tiên của ô nhịp thứ 3, hai bàn tay sẽ đụng nhau, vì vậy chỉ sử dụng LH cho nốt này và tương tự trong ô nhịp thứ 18. Làm nổi bật các nốt phách để hai tay khớp với nhau.

Hãy chú ý đến nhịp điệu và cường độ ngay từ đầu, kiểm tra với bản nhạc. Sau đó, giảm tốc độ và thực hiện cho chính xác. Để ngăn việc chơi chậm tăng tốc dần, hãy tập trung vào từng nốt riêng lẻ. Lặp lại chu kỳ tốc độ chậm – nhanh này và bạn nên cải thiện đáng kể với mỗi chu kỳ. Bất cứ chỗ nào bạn gặp trở ngại về kỹ thuật, hãy sử dụng các bài tập bộ nốt song song để tăng tốc độ nhanh chóng, tiếp theo là luyện tập ngắt âm. Thời gian luyện tập: ít hơn một giờ.

Ngày thứ ba, buổi kỹ thuật: học HT trong ba phần chính như bạn đã làm với HS. Ngay khi bạn nhận thấy sự nhầm lẫn với HT, hãy quay lại HS để loại bỏ mọi thứ. Tăng tốc HS. Những người thiếu kỹ năng kỹ thuật sẽ phải chơi chậm hơn, vì thư giãn quan trọng hơn tốc độ.

Từ đây, bạn sẽ phải phụ thuộc vào việc cải thiện luyện tập bài để trải nghiệm sự tiến triển mạnh bất kỳ. Tuy nhiên, trong 3 giờ 3 ngày, bạn đã ghi nhớ bản nhạc, có thể chơi HT và có thể MP, HS toàn bộ bản nhạc.

Bắt đầu ghi nhớ Invention #1 , trong khi bạn hoàn thiện #8. Ghi nhớ #1 hoàn toàn, sau đó luyện tập hai bản luân phiên mà không có bản nhạc. Thực hiện #1 cho đến khi bạn bắt đầu quên #8, sau đó quay trở lại và nhớ lại #8 và thực hiện cho đến khi bạn bắt đầu quên #1, làm việc trong các phân đoạn. Hãy nhớ rằng bạn muốn quên một chút để bạn có thể học lại, đó là những gì cần thiết để thiết lập bộ nhớ dài hạn. Điều này cũng loại bỏ nỗi lo về việc liệu bạn sẽ ghi nhớ thành công hay không vì bộ não hoạt động tốt nhất khi nó thoải mái và không lo lắng. Có những lợi thế về mặt tâm lý để sử dụng những phương pháp “có lợi cả đôi bên” này: nếu bạn quên, đó chính là điều bạn đang tìm kiếm; nếu bạn không thể quên, điều đó thậm chí còn tốt hơn! Bạn có thể thấy rằng quên khó hơn bạn nghĩ. Số lượng bạn có thể ghi nhớ trong một thời gian tăng khi bạn có được kinh nghiệm và thêm nhiều thủ thuật ghi nhớ. Bởi vì trí nhớ mang tính kết hợp, bạn càng ghi nhớ, bạn càng nhớ nhiều hơn vì số lượng các liên kết tăng lên. Ghi nhớ cũng là một quá trình phản hồi tích cực, khi đó bạn nhớ nhanh hơn, bạn có thể chơi nhanh hơn và khi bạn chơi nhanh hơn thì bạn lại dễ nhớ hơn vì bạn ghi nhớ với tốc độ nhanh hơn ở mức trừu tượng cao hơn.

Ngày thứ tư: Bạn chưa thể làm được gì nhiều để vội vã ngay ở bản đầu tiên về mặt kỹ thuật sau hai hoặc ba ngày. Trong vài ngày, luyện tập #8 bằng cách chơi HS, sau đó là HT, với tốc độ khác nhau tùy theo ý thích của bạn. Tất cả thao tác kỹ thuật đều được thực hiện bằng HS; HT chỉ dành cho việc phối hợp hai tay và tạo ra âm nhạc. Ngay sau khi bạn cảm thấy sẵn sàng, hãy luyện tập HT, nhưng hãy quay lại HS nếu bạn bắt đầu phạm sai lầm, nhớ HT nhầm, hoặc gặp vấn đề với tốc độ. Luyện tập HT với các đoạn, nhảy ngẫu nhiên từ đoạn này sang đoạn khác. Bắt đầu với đoạn nhỏ cuối cùng và thực hiện ngược về ban đầu.

Cô lập các điểm rắc rối và luyện tập những điểm đó riêng. Hầu hết mọi người có một LH yếu hơn, do đó, đẩy LH nhanh hơn lên đến tốc độ cuối cùng có thể đưa ra một số vấn đề. Ví dụ, bốn nốt cuối cùng của LH trong ô nhịp thứ 3 (Inv. #8), 4234(5), trong đó (5) là nốt liên kết, khó có thể chơi nhanh được. Trong trường hợp đó, chia nó thành ba bộ nốt song song (PS): 42, 23 và 345. Sau đó nối chúng lại: 423 và 2345. 423 không phải là một PS (4 và 3 chơi cùng một phím), vì vậy bạn không thể chơi bộ này nhanh như PS. Đầu tiên, luyện tập PS như hợp âm và sau đó luyện tập thư giãn, chơi quads nhanh. Sau đó chuyển đổi hợp âm thành PS, sau đó tham gia và luyện tập ngắt âm để phát triển tính độc lập của ngón tay. Bạn sẽ cảm nhận được sự cải thiện rõ rệt vào ngày hôm sau và cải thiện rất nhiều sau một tuần.

Khi bạn có thể chơi HT, hãy bắt đầu chơi HT trong tâm trí của bạn (MP). Việc này sẽ mất một hoặc hai ngày. Những người gặp khó khăn với HT MP chỉ nên sử dụng HS lúc đầu và làm cho HT MP trở thành mục tiêu lâu dài. MP HT chỉ nên dùng khi bạn thực hiện thoải mái; khả năng MP của bạn sẽ dần dần tăng theo thời gian; có thể mất hàng tháng hoặc thậm chí nhiều năm đối với các nghệ sĩ piano cũ.

Đến ngày 5 hoặc 6, bạn sẽ có thể bắt đầu đoạn #13 và bắt đầu luyện tập cả ba bản mỗi ngày. Một cách tiếp cận khác là học chỉ bản #8 trước, sau khi bạn đã trải qua toàn bộ quy trình và đã trở nên quen thuộc với nó, hãy bắt đầu #1 và #13. Lý do chính để học nhiều bản cùng một lúc là những đoạn này ngắn và bạn sẽ chơi quá nhiều lần lặp lại trong một ngày nếu bạn chỉ luyện tập một lần. Luyện tập quá mức sẽ không giúp bạn có nhiều kỹ thuật và có thể dẫn đến thói quen xấu và mất âm nhạc. Hãy nhớ rằng, từ ngày đầu tiên, bạn sẽ chơi với tốc độ (HS, theo phân đoạn) và từ ngày thứ hai, bạn nên chơi ít nhất một vài phần nhanh hơn tốc độ cuối cùng – điều này mang đến việc lặp lại rất nhiều lần trong một khoảng thời gian ngắn.

Ngoài ngày thứ hai hoặc ba, tốc độ tiến bộ của bạn sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào trình độ kỹ năng so với khả năng nhớ. Bach đã thiết kế những Invention này để học cách phối hợp hai tay cũng như tính độc lập của tay. Trong #8, một tay chơi ngắt âm trong khi tay kia chơi liền âm đòi hỏi sự độc lập của hai tay. Hãy chắc chắn để thực hành xoay cẳng tay với các ô nhịp 15, 21-3 bằng RH và 19-20, 24-5 bằng LH; tất cả các ô nhịp khác nên được chơi tay êm. Cả ba bản được thảo luận ở đây nên được ghi nhớ hoàn toàn trong một đến hai tuần và nên bắt đầu cảm thấy thoải mái, ít nhất là với phần đầu tiên.

Giả sử rằng trong hơn một tuần, tất cả những gì bạn đã làm là ghi nhớ những phần mới. Bây giờ nếu bạn quay trở lại những phần cũ đã được ghi nhớ trước đó, bạn sẽ thấy rằng bạn không còn nhớ chúng nữa. Điều này là bình thường và là thời điểm tốt để trau chuốt lại những bản cũ đó. Thế là xong rồi; Chúc mừng bạn!

Hầu hết mọi người có LH yếu hơn; đưa kỹ thuật của LH lên gần mức RH càng tốt. Bach đặc biệt hữu ích để cân bằng đôi tay vì cả hai tay đều chơi những đoạn tương tự nhau. Bạn biết ngay lập tức rằng LH yếu hơn nếu như không thể theo kịp với RH. Đối với các nhà soạn nhạc khác, chẳng hạn như Chopin, LH thường dễ dàng hơn nhưng không kiểm tra LH tốt được.

Âm nhạc của Bach có một nổi danh khét tiếng là khó nhớ và chơi nhanh và rất dễ bị giảm sút khi chơi nhanh. Nếu đây là lần đầu tiên bạn sử dụng các phương pháp của cuốn sách này, bạn sẽ được ghi nhớ và chơi với tốc độ bạn không bao giờ có thể mơ tới; tuy nhiên, hãy chú ý đến sự giảm sút khi chơi nhanh và luôn chơi chậm trước khi ngừng.

Các bản Bach Invention mang đến nhiều thách thức cho LH vì đầu cần và dây đàn bass nặng hơn. Lượng tài liệu kỹ thuật mà ông ấy nhồi nhét vào các tác phẩm này không thể tin được: độc lập ngón tay (tay êm, kiểm soát, tốc độ), phối hợp RH-LH cũng như độc lập của hai tay (nhiều tiếng, ngắt âm so với liền âm, hai bàn tay chạm nhau, âm trang sức, hài hòa, tạo nhạc, tăng cường LH cũng như các ngón tay yếu (ngón tay thứ 4), tất cả các bộ nốt song song chính, sử dụng ngón tay cái, ngón tay chuẩn, v.v Các âm trang sức là những bài tập bộ nốt song song; đó không chỉ là âm trang sức của âm nhạc mà còn là một phần không thể thiếu trong việc phát triển kỹ thuật. Sử dụng các âm trang sức, Bach yêu cầu bạn luyện tập các bộ nốt song song bằng một tay trong khi đồng thời chơi một phần khác bằng tay kia và tạo ra âm nhạc với sự kết hợp này!

Hãy cẩn thận không chơi Bach quá to, ngay cả khi F được chỉ định. Nhạc cụ vào thời gian của ông tạo ra âm thanh ít hơn rất nhiều so với đàn piano hiện đại nên Bach đã phải viết khúc nhạc lấp đầy với âm thanh, với vài đoạn chuyển âm vực. Một trong những mục đích của nhiều âm trang sức và tiếng láy rền trong thời của ông Bach đó chính là lấp đầy âm thanh. Vì vậy âm nhạc của ông có xu hướng có quá nhiều âm thanh nếu chơi lớn tiếng với đàn piano hiện đại. Đặc biệt với các bản Invention và Sinfonia, trong đó học viên đang cố gắng phát ra tất cả các tiếng cạnh tranh, có khuynh hướng chơi từng tiếng nối tiếp to hơn, kết thúc bằng tiếng nhạc lớn. Các tiếng khác nhau phải cạnh tranh trên nền tảng nội dung bản nhạc, không phải là âm lượng. Chơi nhẹ nhàng hơn cũng sẽ giúp có được thư giãn hoàn toàn, kể cả tính độc lập và việc kiểm soát ngón tay đúng đắn. Một cách để tránh chơi quá lớn là phụ thuộc vào một tay (chơi nhẹ nhàng hơn) và thay thế điều này giữa hai tay trong các phần khác nhau. Nói chung, phải phụ thuộc vào tay đi chậm; #8 bắt đầu với LH là phụ vì thiếu RH. Chú ý đến các cuộc trò chuyện giữa hai bàn tay và sự hài hòa của chúng.

Để tìm hiểu một Sinfonia (các bản 3-part Invention), hãy thử #15 chúng dễ dàng hơn so với hầu hết những bản khác, nếu chơi chậm lại. Điều này rất thú vị và có cả một phần ở giữa nơi hai tay va chạm và chơi nhiều nốt giống nhau. Như với tất cả các tác phẩm của Bach, Sinfonia này chứa nhiều hơn so với lần đầu tiên trông thấy, vì vậy điều này có thể có rất nhiều thú vị để chơi. Tuy nhiên, nó là allegro vivace! Khá khó để chơi tốc độ, đòi hỏi kỹ thuật cấp cao. Số chỉ nhịp 9/16 kỳ lạ này có nghĩa là các nhóm sáu nốt móc ba trong ô nhịp thứ 3 phải được chơi như ba nhịp, không phải hai (ba cặp nốt thay vì hai bộ ba). Số chỉ nhịp này mang lại kết quả trong ba nốt lặp lại (có hai trong ô nhịp thứ 3) có giá trị chuyên đề và chúng diễu hành trên phím theo kiểu đặc trưng của Bach. Khi hai tay va chạm trong ô nhịp thứ 28, nâng RH và trượt LH dưới nó, cả hai tay chơi tất cả các phím. Nếu đụng ngón tay cái là một vấn đề, loại bỏ các ngón tay cái RH (trên tay) và chỉ chơi ngón tay cái LH. Trong ô nhịp thứ 36, hãy chắc chắn sử dụng cách đặt ngón RH đúng: (5), (2.3), (1.4), (3.5), (1.4), (2.3).

Cuối cùng, chúng ta hãy thảo luận về bước cần thiết cuối cùng trong việc ghi nhớ – phân tích cấu trúc, hoặc “câu chuyện”, phía sau âm nhạc. Quá trình ghi nhớ sẽ không đầy đủ cho đến khi bạn hiểu câu chuyện này. Đối với Invention #8, 11 ô nhịp đầu tiên gồm có “đoạn mở đầu”. Ở đây, về cơ bản RH và LH chơi giống nhau, với LH bị trì hoãn bởi một thanh và nhạc hiệu chính được giới thiệu. RH chi phối, dạy LH phải làm gì. “Phần chính yếu” bao gồm các ô nhịp thứ 12-28, nơi mà vai trò của hai bàn tay ban đầu đảo ngược, với LH dẫn đầu RH, tiếp theo là một số tiến triển hấp dẫn trong đó hai tay cạnh tranh uy thế. Đoạn kết thúc bắt đầu tại ô nhịp thứ 29 và khiến cho bản để kết thúc gọn gàng. Đoạn kết thúc cũng giống như cách kết thúc của đoạn mở đầu – phần kết thúc hiệu quả hai lần, điều này làm cho kết thúc mang tính thuyết phục hơn. Beethoven đã phát triển phương pháp kết thúc một bản hai lần này và nâng chúng lên tầm cao đáng kinh ngạc.