Chơi Piano

36. Chuyển Động Bàn Tay

By 16/09/2020 4 Comments

Chuyển động bàn tay là bí quyết để thử nghiệm và đạt kỹ thuật. Khi xem một người biểu diễn piano, hầu hết chuyển động kỹ thuật của tay đều không rõ. Chúng quá nhỏ và nhanh vì vậy, hầu hết các chuyển động nhìn thấy được cường điệu hoặc không liên quan đến kỹ thuật, trừ khi bạn biết những gì cần tìm. Chuyển động bàn tay: ngón song song [(9) Bộ Song Song (PSs), Chơi Nối, Chơi Vòng Lặp], (21) Xoay Cẳng Tay, [(30) Ngón Cái Dưới, Ngón Cái Trên, Động Tác Vuốt, Xoay Quanh Trục], [(32) Hợp Âm Rải, Động Tác Nhào Lộn, Tách Ngón Tay], và cổ tay linh hoạt [(34) Quãng Tám Nhanh, Tay Nhỏ/To] đã được thảo luận.

Tất cả chuyển động ngón tay phải được hỗ trợ bởi các cơ lớn của cánh tay; không có cái gọi là di chuyển một ngón tay – bất cứ chuyển động ngón nào cũng liên quan đến toàn bộ cơ thể. Chuyển động bàn tay chỉ được nêu ngắn gọn ở đây; để biết thêm chi tiết, hãy xem tài liệu tham khảo: Fink hoặc Sándor, và Mark với giải phẫu học.

Quay sấp và ngửa: Có hai xương cẳng tay, xương quay lớn hơn nối với ngón cái và xương trụ nhỏ hơn nối với ngón út Mark, Thomas. Xương trụ được giữ đúng vị trí bởi cánh tay trên. Bàn tay được xoay nhờ sự quay của xương quay quanh xương trụ; điều này làm cho ngón cái di chuyển nhiều hơn ngón út, và là chuyển động chính để chơi ngón tay cái. Sự quay xuống của ngón cái được gọi là quay sấp và quay lên được gọi là quay ngửa.

Chuyển động cổ tay: Nguyên tắc chung của cổ tay là nâng cao cổ tay cho ngón út và hạ thấp nó để chơi ngón cái. Đây không phải là một nguyên tắc cứng nhắc; có rất nhiều ngoại lệ, vì thực tế mỗi động tác là sự kết hợp các chuyển động. Bằng cách kết hợp chuyển động cổ tay với quay sấp – ngửa, bạn có thể tạo ra động tác quay để chơi các đoạn lặp như đệm LH, hoặc chương đầu tiên của Moonlight Sonata của Beethoven (RH). Cổ tay có thể được di chuyển lên xuống, và qua về. Mọi nỗ lực sẽ được thực hiện để ngón tay chơi song song với cẳng tay; điều này được thực hiện với sự chuyển động qua về của cổ tay. Cấu hình này đặt ra ít sức ép lên các gân di chuyển ngón tay và giảm nguy cơ của chấn thương như Hội chứng ống cổ tay [(60) Chấn Thương, Sức Khỏe]. Chơi theo thói quen (hoặc gõ) với cổ tay nghiêng ở một góc nghiêng có thể gây thương tích. Cổ tay thả lỏng cũng là một điều kiện tiên quyết cho sự thư giãn. Hầu hết học viên nghĩ về cổ tay dẻo dai là một chuyển động lên và xuống tự do, nhưng chuyển động ngang là cái quan trọng, và khó hơn để tập luyện. Khi ngồi thấp, cổ tay cũng có thể được xoay ngang nhanh chóng nhờ sử dụng xoay cẳng tay; điều này có thể là lý do tại sao một số người chơi piano nổi tiếng ngồi thấp như vậy.

Biết cách để trượt các ngón tay sẽ cho phép bạn chơi với sự tự tin ngay cả khi các phím trơn hoặc nếu chúng bị ướt vì mồ hôi. Đừng bao giờ phụ thuộc vào ma sát của bề mặt phím để chơi các nốt vì nó không phải luôn luôn có cho bạn và nó có thể dẫn đến căng thẳng và làm tổn thương các đầu ngón tay. Phụ thuộc ma sát là một trong những thói quen xấu có thể gây ra nhiều vấn đề. Nâng cao cổ tay sẽ khiến các ngón tay trượt về phía bạn khi đang thả phím. Hạ thấp cổ tay sẽ khiến các ngón tay trượt đi. Luyện tập từng động tác trượt với tất cả năm ngón tay. Với một cổ tay cố định, ngón tay sẽ không bị trượt, ngay cả khi phím trơn! Thậm chí tốt hơn, trượt ngón tay sẽ không bao giờ là vấn đề; thực tế thì, trượt ngón tay là một kỹ năng kỹ thuật cần được luyện tập (xem vuốt bên dưới).

Để kiểm soát ma sát giữa các ngón và phím, hầu hết các chất dưỡng ẩm (Lubriderm, Eucerin) có thể có tác dụng, nhưng nó sẽ mất vài thử nghiệm trước khi bạn có thể học cách dùng chúng cho đúng. Trước hết, bạn cần phải  sử dụng một lượng vừa đủ cho nó có tác dụng. Nhưng bạn cần phải đợi ít nhất vài phút cho tất cả kem dưỡng ẩm được hấp thu hết vào da; nếu không nó sẽ dính hết lên phím và làm chúng bị trơn. Ngay cả sau khi hấp thu hoàn toàn, hơi ẩm trên da như mồ hôi cũng sẽ làm cho các ngón rất trơn.

Đẩy và kéo: Đẩy là chuyển động đẩy hướng về bảng phím, thường đi kèm với một cổ tay hơi nâng lên. Với những ngón tay cong, động tác đẩy làm cho vector lực của bàn tay dời về trước để hướng theo chiều dọc xương ngón tay. Điều này làm tăng thêm kiểm soát và lực. Do đó, rất hữu ích cho việc chơi hợp âm, nhưng nó có thể gây ra chấn thương. Kéo là một chuyển động tương tự với ra xa bảng phím, và không gây chấn thương. Trong các chuyển động này, chuyển động chung có thể lớn hơn các thành phần vector hướng xuống (thả phím), cho phép kiểm soát tốt hơn. Đẩy là một trong những lý do chính tại sao các tư thế ngón tay chuẩn là cong. Hãy thử chơi một hợp âm rộng bất kỳ với nhiều nốt, đầu tiên hạ tay thẳng xuống rồi dùng các chuyển động đẩy. Bạn có thể nhận được kết quả tốt hơn khi đẩy so với khi xuống thẳng. Kéo thì hữu ích cho một số liền âm và các đoạn nhẹ. Vì vậy, khi luyện tập hợp âm, hãy luôn thử nghiệm với việc thêm vài chuyển động đẩy hoặc kéo. Đẩy và kéo sử dụng các bộ cơ khác nhau; do đó sự mệt mỏi có thể được giảm bằng cách chuyển đổi giữa chúng.

Vuốt và Thả: Vuốt là di chuyển các đầu ngón tay vào lòng bàn tay (tăng độ cong) và thả thì ngược lại: mở các ngón vào vị trí thẳng của chúng. Ngoài việc di chuyển ngón tay lên xuống, chúng cũng có thể được di chuyển vào và ra để chơi. Những chuyển động này gia tăng kiểm soát tốt hơn, nhất là với liền âm và các đoạn nhẹ, cũng như để chơi ngắt âm. Cũng giống đẩy và kéo, các chuyển động này cho phép chuyển động lớn hơn với một phím thả nhỏ hơn. Như vậy, thay vì luôn cố gắng hạ thấp các ngón thẳng xuống để thả phím, hãy thử nghiệm hoạt động vuốt hoặc thả để xem liệu nó có hữu ích không. Lưu ý rằng chuyển động vuốt là tự nhiên và dễ thực hiện hơn nhiều so với xuống thẳng. Chuyển động xuống thẳng của đầu ngón tay là một sự kết hợp phức tạp của vuốt và thả. Ngón tay chơi ngang phè có thể được coi là một  dạng của vuốt.

Lướt nhanh: Lướt nhanh là một vòng quay nhanh tiếp nối sự xoay ngược của bàn tay; một sự kết hợp nhanh quay sấp-ngửa, hoặc ngược lại. Chúng ta đã thấy rằng bộ song song có thể chơi ở tốc độ bất kỳ. Khi chơi nhanh, kết nối bộ song song trở thành một vấn đề. Một giải pháp là lướt nhanh, nhất là khi ngón cái được kéo theo, như ở gam và hợp âm rải. Lướt nhanh đơn lẻ có thể được tiến hành rất nhanh mà không căng thẳng. Tuy nhiên, lướt nhanh cần phải được “tái nạp”; nói cách khác, lướt nhanh liên tục là khó. Để kết nối các bộ song song, lướt nhanh có thể được dùng để chơi kết hợp và sau đó được tái nạp trong quá trình chơi bộ song song.