Các tài liệu liệt kê rất nhiều phương pháp cải tiến kỹ thuật như phương pháp nhịp điệu (thay đổi nhịp điệu hoặc nốt có dấu nhấn), gõ nhẹ, v.v… Hạn chế lớn nhất của các phương pháp này là chúng lãng phí thời gian vì có quá nhiều nhịp điệu, v.v… mà bạn cần luyện tập. Một phương pháp cực kì hiệu quả để phát triển ngón tay độc lập và chính xác, được dạy bởi Combe, là thực hành ngắt âm (Staccato Practice – SP), trong đó tất cả các nốt được chơi staccato. Nếu ban đầu, bạn cảm thấy lúng túng khi chơi ngắt âm, thì đó là chẩn đoán có một điểm yếu trong kỹ thuật của bạn. Vì thế, như bộ song song, SP vừa là một công cụ chẩn đoán để phát hiện những điểm yếu vừa để tăng cường chúng. Những khó khăn khi lướt phím hay đánh nốt chính xác sẽ được sửa chữa với SP. Bộ song song giúp bạn đạt đúng tốc độ nhanh tới mức bạn có thể bắt đầu HT (chơi cả hai tay) trước khi bạn đạt đủ độ chính xác để đồng bộ hóa hai tay cho đúng. SP là cách tốt nhất để chuyển tốc độ đó thành kỹ thuật (HS) và đồng bộ chính xác hai tay (HT). SP nên được luyện tập HT cũng như HS.
Chopin đã dạy thực hành ngắt âm; phương pháp của ông là thực hành ngắt âm trước khi thực hành liền âm (legato) (Eigeldinger). Điều này hiệu quả bởi nếu bạn chỉ tập liền âm, bạn luôn ấn xuống các phím, trong khi bạn cần các cơ duỗi cho sự độc lập và tốc độ ngón tay. Có ba cách để chơi ngắt âm: chỉ sử dụng các ngón tay, cổ tay, hoặc cánh tay. Ngắt âm của Chopin khác với Beethoven. Đối với SP, sử dụng chủ yếu ngắt âm ngón tay ở tốc độ chậm vì bạn đang tập cho ngón tay độc lập, sau đó bạn có thể cần thêm một rất ít lực ngắt âm cổ tay và cánh tay với tốc độ cao hơn.
Do các ngón tay rời khỏi phím sau khi đánh xong nốt, bạn mất kiểm soát búa gõ trong SP. Đây là một lý do khác tại sao SP quan trọng – để bạn có thể luyện tập cách xử lý búa gõ khi bạn đã thôi kiểm soát nó. SP buộc mỗi ngón tay phải có trách nhiệm cho mỗi nốt tương ứng, do đó một ngón yếu hoặc nốt bị bỏ lỡ thì nghe thấy được ngay. Hầu hết học viên có ngón 4 yếu, vốn sẽ lộ rõ mỗi lần SP, nên buộc bạn phải tập nó nhiều hơn.
SP giúp tập thư giãn vì các ngón tay không luôn nghỉ đè lên piano và nhất là sự thư giãn nhanh nhờ các ngón tay nhanh chóng quay về vị trí nghỉ của chúng. Bach hiểu được giá trị của SP và kết hợp nó vào tám trong mười lăm bản Inventions của mình. Dù ông không chỉ ra ngắt âm trong bản thảo, nhưng vẫn rõ những chỗ cần đến nó, và hầu hết nhạc phổ đều biểu thị nó.
Điều đáng ngạc nhiên là chơi ngắt âm hiệu quả ở mọi tốc độ, và với tất cả các chuyển động kỹ thuật như tay yên lặng, thư giãn, nhảy, nhẹ, to, v.v… Nó đặc biệt hiệu quả để thực hành các đoạn nhanh, nhẹ – niềm mơ ước của người chơi piano. Kỹ thuật chơi nhẹ được tập tốt nhất khi sử dụng ngắt âm. SP tạo ra một kỹ thuật vững chắc để bạn có thể chơi trên mọi piano, bất kể bộ cơc nhẹ hay nặng và tăng cường khả năng trình diễn của bạn. Vì vậy khi tập luyện với ngắt âm, đừng thay đổi bất kỳ động tác chơi nào – chỉ cần thêm ngắt âm.
Những người chưa bao giờ thường lệ tập SP ban đầu có thể cảm thấy khó chơi. Điều này là bình thường; nếu tiếp tục luyện tập, bạn sẽ có thể chơi tất cả các nốt với ngắt âm rõ ràng. Hay nhất là, kỹ thuật của bạn sẽ được chuyển đổi! Bằng cách chậm lại, bạn sẽ có thể chơi mọi nốt ngắt âm. Khi chơi chậm đã đạt yêu cầu, hãy tăng tốc độ dần dần. Khi tốc độ tăng, duy trì ngắt âm sẽ trở nên dần khó khăn hơn. Đây là dấu hiệu cho thấy bạn cần nhiều SP hơn. Có một dấu hiệu không thể nhầm rằng bạn đã thành công với SP: đó là tay yên lặng [Tay & Ngón Tay Yên Lặng].
SP hữu ích cho sự chính xác vì bạn có ít sự giúp đỡ từ các ngón tay khác để xác định vị trí các nốt tiếp theo, như khi bạn chơi liền âm. Nó cũng giúp đạt được tốc độ vì sự chuyển động ngắt âm vốn đã nhanh hơn liền âm. Bằng cách tập ngắt âm tại một tốc độ, bạn đang tập các chuyển động cần thiết ở tốc độ cao hơn nhờ tốc độ ngón tay nhanh hơn vốn cần thiết cho ngắt âm. Như vậy SP là một phương pháp khác để vượt qua các ngưỡng tốc độ và để tăng tốc. Ở tốc độ cao nhất, các chuyển động ngắt âm và bình thường có xu hướng hợp nhất: điều này nói cho bạn biết điều gì đó về cách chơi nhanh: chơi nhanh nhất hầu như là chuyển động ngắt âm! Những lợi ích của SP là rất nhiều và phổ biến đến mức không thể viết ra hết trong một vài đoạn văn, và bất cứ người chơi piano nào cũng sẽ tìm ra vô số cách để hưởng lợi từ nó.
SP sẽ cải thiện đáng kể sự ghi nhớ một bản nhạc bởi hành động này là hoàn toàn khác với trí nhớ tay. Bạn có thể thấy rằng bạn cần phải tập ghi nhớ lại thêm lần nữa, vốn là một cảnh báo rằng bạn đã không nhớ đầy đủ.
Ngắt âm phải được luyện tập HT để cải thiện sự phối hợp tay trái-phải. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người sử dụng luyện tập HS và bộ song song, cả hai đều làm giảm thời gian cần thiết cho luyện tập HT, dẫn đến sự phối hợp kém giữa hai bàn tay. HT-SP là cách bạn bù đắp cho sự thiếu sót này. Nhắc lại: tầm quan trọng của SP là không thể kể đâu cho hết.
Luyện tập nhẹ nhàng: Trong hầu hết các buổi luyện tập và nhất là với SP, lợi ích của luyện tập nhẹ cũng không thể kể đâu cho hết. Luyện tập nhẹ nhàng tối giảm mệt mỏi và căng thẳng để bạn có thể luyện tập thư giãn và tập trung vào kỹ thuật. Luyện tập to tiếng thì dễ hơn bởi nó tạo sự nương tựa để che giấu lỗi kỹ thuật. Bạn có thể tạm thời chơi nhanh hơn bằng cách chơi to hơn, nhưng điều đó không dạy bạn kỹ thuật. Với luyện tập to tiếng, bạn nhiễm nhiều thói quen xấu, chơi không du dương, và tiếp thu kỹ thuật chậm hơn.
Trong rất nhiều trường hợp, nghe học viên luyện tập thì khá khó chịu vì họ tập quá to. Nhạc của Beethoven dạy chúng ta một bài học quan trọng nhất – âm nhạc chủ yếu là nhẹ, để những phần nhạc to tiếng ngắn ngủi sẽ nổi bật. Tuy nhiên, nhạc của ông có thể kích thích đến nỗi tất cả chúng ta bị cám dỗ để chơi chúng to tiếng hơn mức cần thiết, điều này không mang tính du dương và tệ cho kỹ thuật. Vậy nên những phần to tiếng cũng nên được luyện tập nhẹ nhàng cho đến khi kỹ thuật này đã được đạt; nếu không, bạn có thể không bao giờ đạt được kỹ thuật này.
Kỹ thuật đáng mơ ước là chơi các đoạn nhạc nhanh một cách nhẹ nhàng và rõ ràng, như một chuỗi ngọc trai. SP nhẹ, không có bàn đạp [(39) Bàn Đạp Chặn Tiếng (Giữ Tiếng), Vật Lý Học Của Âm Thanh Piano], là cách duy nhất để đạt được điều đó.
Join the discussion 2 Comments